جمعیت جوانان ایرانی در حال کم شدن
طبق این گزارش؛ در سال ???? تعداد ?/?? میلیون نفر از مردم ایران بین ?? تا ?? سال سن خواهند داشت که تقریبا یک نفر از هر سه نفر ایرانی را شامل میشود.
به گزارش تهران پرس، آخرین پیشبینیهای صورت گرفته در خصوص وضعیت جمعیت جوان جهان، حاکی از آن است که سهم جمعیت جوان ایران از ?? درصد کل جمعیت در سال ????، به ?? درصد در سال ???? کاهش خواهد یافت.
پیش از این نیز یورومانیتور طی تحلیلی از رشد ??? درصدی جمعیت بالای ?? سال ایران در سال ???? خبر داده بود.
«دفتر مرجع جمعیت» اخیر طی گزارشی، تحلیل و برآوردی از شاخص جمعیت جوان جهان ارائه داده که طبق آن کشورهای توسعه یافته در دهههای آتی با کاهش جمعیت جوان مواجه شده و در عین حال این جمعیت در کشورهای در حال توسعه رو به افزایش خواهد گذاشت. اما طبق این پیش بینی ها، معضل افزایش سن جمعیت علاوه بر کشورهای توسعه یافته، گریبانگیر ایران نیز خواهد بود، معضلی که طی سالهای اخیر هشدارهای مکرری نسبت به آن داده شده است.
دفتر مرجع جمعیت، موسسهای غیرانتفاعی، غیردولتی و البته معتبر در آمریکا است که در تحلیل اخیر خود به شاخص جمعیت در ایران نیز اشاره کرده است. برمبنای پیش بینیهای این موسسه، جمعیت جوان ?? تا ?? ساله در ایران در سال جاری میلادی برابر با ?/?? میلیون نفر است که این میزان حدود ?? درصد کل جمعیت کشورمان را به خود اختصاص میدهد.
طبق پیش بینیهای صورت گرفته جمعیت جوان در سال ???? میلادی در ایران به ?/?? میلیون نفر میرسد که این رقم ?? درصد جمعیت را به خود اختصاص خواهد داد. پیش از این نیز بانک جهانی پیشبینی کرده بود که نمره ایران در شاخص وابستگی سالخوردگی تا سال ???? پنج برابر خواهد شد. این به آن معنا است که نسبت جمعیت غیرفعال ایران به جمعیت فعال در سال ???? حدود ? برابر میشود.
دفتر مرجع جمعیت همچنین نرخ بیکاری جوانان در ایران بین سالهای ???? تا ???? میلادی را برای زنان ?? درصد و برای مردان ?? درصد گزارش کرده است.
هشدارهای جهانی نسبت به کاهش زاد و ولد در ایران
در خلال سالهای اخیر همواره هشدارهایی نسبت به کاهش زاد و ولد در کشور و پیر شدن جمعیت مطرح بوده، معضلی که بسیاری از کارشناسان آن را حاصل تداوم سیاست کنترل جمعیت در دهه ?? عنوان میکنند.
سال گذشته، یورومانیتور نیز تحلیلی از تغییرات جمعیتی ایران تا سال ???? ارائه داده بود که برمبنای این تحلیل، جمعیت ایران در سال مورد نظر به ?/?? میلیون نفر میرسد که این میزان نسبت به سال ???? با رشد ?/?? درصدی همراه میشود، اما در عین حال مهمترین جنبه این رشد جمعیتی انفجار جمعیت ?? سال به بالا تا ??? درصد خواهد بود.
طبق این گزارش؛ در سال ???? تعداد ?/?? میلیون نفر از مردم ایران بین ?? تا ?? سال سن خواهند داشت که تقریبا یک نفر از هر سه نفر ایرانی را شامل میشود. در سال ???? تعداد افراد صفر تا هفت ساله و نیز ?? تا ?? ساله نسبت به سال ???? کاهش چشمگیری خواهد داشت.
همچنین انتظار میرود که نرخ رشد جمعیت در هر دهه نسبت به دهه قبل به شدت کاهش یابد که با پایین رفتن نرخ تولد تعداد ایرانیانی که بین صفر تا هفت سال سن خواهند داشت بین سالهای ???? تا ???? به طرز چشمگیری پایین خواهد رفت.
یورومانیتور پیش بینی کرده بود که تعداد افراد ?? تا ?? ساله در ???? نسبت به سال ???? به دلیل کاهش زاد و ولد در دهه ?? به شدت پایین میآید و در عین حال تمامی گروههای سنی بالاتر از ?? سال در بین سالهای ???? تا ???? افزایش خواهند یافت که بیشترین افزایش را در افراد ?? تا ?? ساله مشاهده خواهیم کرد.
براین اساس؛ افراد بالای ?? سال در سال ???? نسبت به سال ???? به مقدار ??? درصد افزایش خواهند داشت. گروه افراد بالاتر از ?? درصد نیز ?/?? درصد افزایش نشان خواهد داد. سازمان ملل نیز در این خصوص گزارش داده بود؛ «ایران شدیدترین کاهش نرخ زاد و ولد را در میان کشورهای جهان به خود اختصاص داده است که این امر نتیجه برنامه ملی کاهش جمعیت و تنظیم خانواده بوده است.»
ناکارآمدی مشوقهای فرزندآوری
افزایش سن جمعیت، از ابعاد مختلف اجتماعی، اقتصادی و سیاسی برای کشورها اهمیت داشته و به عنوان چالشی پیش روی دولتها مطرح است. شاید به همین جهت بود که سال گذشته دولت در راستای مقابله با کاهش شاخص رشد جمعیت و افت میزان زاد و ولد، سیاستهای تشویقی برای رشد جمعیت را در دستور کار خود قرار داد.
سال گذشته با انتشار نتایج آخرین سرشماری نفوس و مسکن و اعلام کند شدن رشد جمعیت در کشور، هشدارها نسبت به این موضوع وارد فاز جدیدی شد. در همین راستا دولت مصوبهای با رویکرد تشویق خانوارها به فرزندآوری و کاهش نرخ باروری تدوین و ابلاغ کرد که در قالب آن تسهیلات و تدابیر ویژه ای برای خانوادهها دیده شد. اما برآوردها و پیشبینیهای جهانی صورت گرفته از وضعیت آتی رشد جمعیت و کاهش جمعیت جوان کشورمان، به نوعی میتواند بیانگر ناکارآمدی این مشوقها باشد. کمااینکه برخی کارشناسان نیز مشوقهای دولت برای ازدواج و فرزندآوری را فاقد کارآیی لازم میدانند.
در همین خصوص «مجید ابهری»، آسیبشناس مسائل اجتماعی در گفتوگو با پایگاه خبری الف، با اشاره به روند نزولی ازدواج در کشور عنوان کرده است: مشوقهای ازدواج و فرزندآوری کارآیی ندارد، این بستهها در بیشتر موارد اجرا نمیشود و فقط جنبه تبلیغاتی دارد. سیاستهای غلط باعث افزایش معضلات اجتماعی شده است که هر چه زودتر نظام باید به فکر راه حل اساسی برای موضوعاتی مانند طلاق، ازدواج، اعتیاد و اخلاق اجتماعی باشد.
به اعتقاد وی، میزان ازدواج جوانان در سال جاری رو به کاهش خواهد گذاشت.
کشورهای توسعه یافته در معرض کاهش جمعیت جوان
اما دفتر مرجع جمعیت در گزارش خود از وضعیت جمعیت جوان جهان نیز آورده است؛ جمعیت جوان جهان یک میلیارد و ??? میلیون و ???هزار نفر اعلام شده که ?? درصد از جمعیت جهان را به خود تخصیص داده است. طبق پیشبینیهای صورت گرفته توسط این موسسه؛ هماکنون ??? میلیون و ??? هزار نفر جوانان در کشورهای توسعه یافته و یک میلیارد و ??? میلیون و ??? هزار نفر در کشورهای در حال توسعه زندگی میکنند.این گزارش پیشبینی کرده که جمعیت جوانان تا سال ???? میلادی به یک میلیارد و ??? میلیون و ??? هزار نفر میرسد (??درصد جمعیت جهان) و این در حالی است که جمعیت جوانان در کشورهای توسعه یافته با کاهش مواجه شده و به ??? میلیون و ??? هزار نفر میرسد، حال آنکه جمعیت جوانان کشورهای در حال توسعه با روند افزایشی به یک میلیارد و ??? میلیون و ??? هزار نفر خواهد رسید.براساس برآوردهای انجام شده؛ طی سالهای ???? تا ???? میلادی نرخ بیکاری برای زنان جوان ?? و برای مردان جوان ?? درصد گزارش شده است. در این گزارش آمده است از هر سه نفر زن جوان در کشورهای نیجر و پاکستان دو نفر فاقد تحصیل، شغل یا هر نوع آموزشی هستند.