بیاشتهایی، بیقراری، بیخوابی، درد پهلو، سوزش در هنگام ادرار و تبهای بیدلیل از علائم عفونت ادراری در شیرخواران یا کودکان هستند اما گاهی اوقات این عارضه هیچ علامت خاصی ندارد و به همین دلیل الزامی است که آزمایش ادرار در کودکان ماهانه انجام شود تا در صورت وجود عفونت ادراری به موقع تشخیص داده شود.
دکتر یوسف شفقتی، فوقتخصص اطفال میگوید: متاسفانه بر اثر عدم انجام آزمایش ادرار که الزامی است به طور روتین در معاینات کودکان بویژه شیرخواران لحاظ شود، در بسیاری موارد عفونت ادراری در کودکان تشخیص داده نمیشود و در نتیجه این عارضه درمان نشده و روی سلامت دستگاه ادراری کودک به ویژه کلیهها تاثیرات منفی بسزایی برجای میگذارد و گاه حتی منجر به نارسایی شدید کلیه در بزرگسالی نیز میشود.
او ادامه میدهد: عدم تشخیص عفونت ادراری در موارد حاد منجر به عفونت کلیهها میشود که در این موارد بیمار تب شدید کرده، بیحال و سست بوده و درد شدید کلیه دارد که باید سریعا به بیمارستان منتقل شده و براساس کشت ادرار، آنتیبیوتیک مخصوص به بدن کودک تزریق شود که به طور معمول 2 هفته به طول میانجامد تا علائم عفونت از بین رود.
این متخصص به ایسنا میگوید: کاهش شدید وزن در کودکان، عدم استراحت و فقدان خواب آرام از علائم اصلی عفونت ادراری در کودکان است که اگر کودک به موقع به پزشک متخصص مراجعه کند پس از انجام آزمایش کشت ادرار، تزریق عضلانی و مصرف دارو این عفونت از بین میرود اما اگر تشخیص و درمان آن به تعویق افتد، عفونت دستگاه ادراری بویژه کلیهها و اجزای تناسلی از کمترین عوارض این بیماری خواهد بود.
ابتلای بیشتر در کودکان دختر
بجز در چند ماه اول زندگی، عفونتهای سیستم ادراری و کلیهها در دختربچهها بیشتر بروز میکند. علت بروز عفونتهای سیستم ادراری در کودکان دختر، به دلیل کوتاه بودن مجرای ادراری آنان است؛ چرا که میکروبها راحتتر میتوانند از ناحیه تناسلی و پیشابراه به مثانه و کلیهها برسند؛ ضمن آنکه یکی دیگر از دلایل مهم ابتلا به این بیماری در کودکان رعایت نکردن طریقه شستشوی کودک پس از دفع مدفوع است.
اما در پسران احتمال ابتلا به عفونت ادراری در صورت ختنه کاهش مییابد. به گفته پزشکان حتی چنانچه عمل ختنه پس از 4 سالگی انجام پذیرد در کاهش ابتلا این کودکان به عفونتهای ادراری موثر واقع میشود.
یکی از علائم ابتلای کودک به عفونت ادراری، بد بوشدن ادرار است، البته تغییر بوی ادرار ممکن است به دلایل دیگری از جمله مواد غذایی مصرفی یا داروهای مصرفی مرتبط باشد اما بهتر آن است در صورت تند بودن بوی ادرار خصوصا در شیرخواران با پزشک درخصوص عفونت ادراری مشورت شود.
همچنین یکی از دلایل ابتلا به عفونت ادراری نگه داشتن ادرار عنوان میشود. بنابراین لازم است والدین در این خصوص توجه داشته باشند که این مورد در کودکانی که به مهدکودک یا مدرسه میروند از اهمیت ویژهای برخوردار است.
البته بیاشتهایی یا حتی گوشهگیری نیز میتواند از علائم اولیه ابتلا به عفونت ادراری باشد.
ختنه، مانع عفونت ادراری
امروزه فواید ختنه از نظر کاهش عفونتهای ادراری در تمام دنیا به اثبات رسیده تا جایی که در آمریکا، انگلستان و بسیاری از کشورهای دیگر این روش به منظور جلوگیری از عفونتهای ادراری حتی در کودکان غیرمسلمان تجویز میشود.
شیوع عفونت ادراری در پسر بچههایی که ختنه نشدهاند 20 برابر بیشتر از پسربچههایی است که تحت این عمل قرار گرفتهاند.
در حالی که اورولوژیستها و متخصصان اطفال انجام ختنه را در سنین شیرخوارگی توصیه میکنند، برخی پزشکان با اعتقاد به اینکه پوشک بچه سبب ساییدگی و تنگی مجرا میشود انجام ختنه را به تاخیر میاندازند.
بهترین زمان برای ختنه پسر بچهها زیریک ماهگی است. به اعتقاد برخی از پزشکان ختنه بین 5/3 تا 5 سالگی عوارض روانی منفی بر روی کودک برجای میگذارد.