سرخک و سرخجه چه تفاوتی با هم دارند؟
سرخک چیست؟
یک بیماری ویروسی مسری است که اغلب در اواخر زمستان و اوایل بهار بروز میکند. این بیماری با تب شروع میشود که تا چند روز ادامه خواهد داشت و به دنبال آن سرفه، آبریزش بینی و قرمزی چشمها مشاهده میشود. بثورات(دانههای قرمز) پشت گوش صورت و بالاتنه شروع میشود و به پشت، تنه، بازوها ، دستها ،اندام تحتانی و پاها گسترش می یابد. بعد از 5 روز بثورات( دانههای قرمز)، به همان ترتیبی که ظاهر شده بودند، ناپدید میشوند.
سرخک چگونه سرایت میکند؟
سرخک به شدت مسری است. فرد مبتلا از 4 روز قبل از مشاهده بثورات تا 4 روز بعد از آن میتواند باعث آلودگی سایر افراد شود. ویروس سرخک در مخاط گلو و بینی فرد مبتلا میماند و با عطسه و سرفه در محیط پراکنده می شودو تا 2 ساعت بعد، در محیط خارج از بدن زنده میماند.
عوارض سرخک چیست؟
ذاتالریه شایعترین عارضه سرخک است که در مواردی منجر به مرگ میشود. التهاب مغز عارضه دیگری است که در مراحل پیشرفتهترباعث کاهش هوشیاری و اغما در فرد می شود. اسهال و عفونت گوش از دیگر عوارض سرخک هستند.ضمن اینکه سرخک با ضعیف کردن سیستم ایمنی بدن کودکان را در معرض ابتلا به سل قرار میدهد.
میزان مرگ در صورت ابتلا به سرخک یک نفر از هر هزار نفر می باشد .
درمان سرخک چیست؟
سرخک بدون عارضه، با درمانهای حمایتی از جمله دادن مایعات، داروهای ضد درد و نیز ویتامین AA برای بیمار بهبود می یابد .افراد جوان به علت اینکه بیماری در آنها شدیدتر بروز می کند به مدت 7 الی 10 روز از فعالیت های معمول خود بازخواهند ماند و ممکن است نیاز به مراقبت های بیشتر و بستری در بیمارستان داشته باشند تا دچار عوارض بیماری نشوند . عوارض شدید سرخک، ذات الریه ، التهاب مغز ، آسیب دستگاه بینایی و گاه مرگ می باشد
سرخجه چه بیماری می باشد ؟
یک بیماری ویروسی است که پس از گذشت دوره کمون(نهفته ) 21 – 14 روزه نشانه های بالینی بصورت بثورات جلدی و تورم غددلنفاوی ظاهرمی شوند . درکودکان خردسال بروز نشانه ها ناگهانی است ، بثورات معمولا کوچک که اول درصورت وسپس درسایرقسمتهای بدن ظاهرمی شوند . قبل از ظهور بثورات گاهی غدد لنفاوی دردناک می شوند . از آنجایی که گاهی سرخجه به فرم غیرمشخص وتنها با تورم غددلنفاوی بروز می کند ،گاهی فرد به عنوان یک بیماری خفِیف ان را تلقی کرده و به پزشک مراجعه نمی کند . از علایم شایع پس ازبلوغ ، درد مفصلی است . به نظر می رسد که ویروس سرخجه عامل التهاب مزمن مفاصل باشد
عارضه سرخجه چیست ؟
در کودکان وبالغین عارضه جدی ندارد ولی در خانم حامله بسیار خطرناک است و می تواند جنین وی را مبتلا به سرخجه مادرزادی کند یعنی نوزادی که دچار عقب ماندگی ذهنی ، نابینائی ، بیماری مادرزادی قلب ، ناشنوایی است که به مجموعه این علایم سندرم سرخجه مادرزادی گفته می شود.
سرخک و سرخجه چه تفاوتی با هم دارند؟
عامل بیماری سرخک با عامل بیماری سرخجه متفاوت است ولی هر دو از بیماریهای قابل پیشگیری با واکسن هستند. سرخجه، خصوصا برای جنین خطرناک است و اگر جنین از طریق مادر دچار سرخجه شود
باعث ناهنجاریهایی مانند کری،کوری، عقبماندگی ذهنی و ناهنجاریهای قلبی میشود که به مجموع این مشکلات سندرم سرخجه مادرزادی می گویند که البته با تزریق واکسن به راحتی قابل پیشگیری هستند. موثرترین و راحتترین راه میتواند تزریق واکسن سرخک و سرخجه با هم باشد.
استراتژی جهانی برای حذف سرخک
1- استراتژی جهانی برای مبارزه با سرخک چیست؟
سازمان جهانی بهداشت، کشورها را به دو دسته تقسیم میکند. دسته اول، آنهائیکه هنوز تعداد بسیار زیادی از جمعیت کشورشان در سال مبتلا به سرخک و مرگ و میر ناشی از آن می شوند. دسته دوم، کشورهائیکه سالیانه تعدادی از افراد جامعهشان دچار سرخک و عوارض آن شده و مرگ و میر کمتر در آنها اتفاق می افتد. در گروه اول سازمان جهانی بهداشت کاهش موارد بیماری و مرگهای ناشی از آنها را هدف قرار داده است و در گروه دوم، که ایران نیز شامل آن میشود هدف حذف بیماری را تعیین نموده است .
2- فرق بین حذف سرخک و کنترل سرخک چیست؟
کنترل سرخک به معنای کاهش میزان مرگ و میر سرخک در یک مردم یک منطقه تا نزدیک صفراست. در حالیکه حذف سرخک،به معنی بالا بردن سطح ایمنی مردم به حدی است که نه تنها سرخک در آن منطقه از بین برود بلکه با ورود یک فرد آلوده به منطقه هیچ کس آلوده نشود.
3- آیا سرخک را می توان در کل جهان ریشهکن کرد؟
بله، دانشمندان اعتقاد دارند میتوان سرایت و انتقال ویروس سرخک را در جهان از بین برد.
4- وضعیت سرخک در ایران چگونه است؟
طبق محاسبات آماری و اپیدمیولوژیکی، به علت پایین بودن سطح ایمنی در سنین جوانی هر ساله عده کثیری به بیماری سرخک مبتلا می شوند که تعداد آنها در بین افراد 10 تا 25 ساله افزایش چشمگیری داشته است. ابتلا به سرخک در سنین بالاتر میتواند با عوارض جدیتری همراه باشد.
5- چرا در کشور ما تصمیم به حذف بیماری گرفته شده است؟
میزان سطح ایمنی در ایران به اندازهای است که با واکسیناسیون تکمیلی میتوان سرخک را در کشور حذف کرد. در اینصورت ورود افراد مبتلا به سرخک خطری برای جامعه نخواهد داشت.
6- آیا سرخک هنوز در ایران یک مسئله جدی است؟
بله، این بیماری هنوز در ایران وجود دارد و میتواند هر فردی که ایمنی لازم را کسب نکرده به سرخک و عوارض خطرناک آن مبتلا کند. به علت اینکه بسیاری از جوانان در کشور ما سطح ایمنی پائینی در برابر سرخک دارند لذا سالانه مواردی از همه گیری بیماری در دبیرستــــــان ها ، خوابگاه ها ی دانشجوئی و پادگانها بروز می نماید . دو دلیل عمده برای واکسن زدن وجود دارد:
برای حفظ سلامت خودمان، زیرا بیماری میتواند بر هرکسی که ایمن نباشد عارض شود
برای حفظ سلامت همنوعان خود. عده کمی از مردم به علت بیماریهای خاص نمیتوانند واکسن بزنند و بدن عدهای هم نمیتواند پاسخ ایمنی لازم را بدهدکه باعث میشود عده زیادی از مردم حساس به ویروس بیماری سرخک در جامعه پراکنده باشند.
سلامت جامعه بستگی به همکاری و حس مسئولیت تمامی افراد آن جامعه دارد.
آیا مقرون به صرفه است که با واکسیناسیون، از بروز سرخک و سرخجه مادرزادی جلوگیری کنیم؟
بله، در حالیکه تزریق واکسن به هر فرد برای دولت حدود 1دلار هزینه دارد، هزینههای مربوط به بستری در بیمارستان به علت عوارض سرخک و یا هزینه مربوط به درمان و نگهداری افراد مبتلا به سرخجه مادرزادی بسیار بیشتر خواهد بود. به عنوان مثال هزینه نگهداری بدون درمان فرد مبتلا به سرخجه مادرزادی تا پایان عمــــر 000/60 دلار خواهد بود.