چاقی دوران کودکی یک بیماری جدی است

چاقی دوران کودکی یک بیماری جدی پزشکی است که کودکان و نوجوانان را تحت تاثیر قرار می دهد. و این زمانی است که وزن کودک با توجه به سن او بالا تر از مقدار نرمال باشد. هر چه در کودکی، چاق تر باشند در بزرگسالی بیشتر چاق می ماند. و چاقی در کودکان از این نظر مهم است که در بزرگسالی فرد را به بیماری های دیابت، فشار خون بالا و کلسترول بالا گرفتار کرده و در کودکی می تواند باعث افسردگی و اعتماد به نفس پایین کودک شود.
یک مطالعه در دانشگاه هاروارد نشان داد  که در کودکان امریکایی اگر روزانه 110 – 165 کالری اضافی مصرف کنند در طول یک دوره ده ساله 10 پوند به وزن کودک اضافه می شود حال اگر یک نوجوان روزانه 700 – 1000 کالری اضافه تر از نیاز بدن مصرف کند به طور متوسط 58 پوند اضافه وزن پیدا می کند. واضح ترین علامت چاقی، تجمع چربی در بدن و علائم دیگری مانند تغییرات شیمیایی در بدن که موجب بیماری می شود. کودکان دارای اضافه وزن در معرض خطر بیماریهای  مانند ( دیابت نوع دو، فشار خون بالا، تجمع چربی در کبد، آپنه هنگام خواب، شروع زود هنگام قاعدگی دختران در ابتدای بلوغ  ، اختلالت غذا خوردن، درد مفاصل، افزایش اضطراب و استرس، افسردگی، قرار گرفتن در معرض تعصب و تبعیض های اجتماعی، احساس کم ارزشی در کودک ) قرار می گیرند. چاقی در کودکان به علت افزایش مصرف غذا و کاهش مصرف انرژی بوجود می آید.
علل چاقی در کودکان
ژنتیک، عادات و سبک زندگی و یا ترکیبی از هر دو سبب چاقی در کودکان می شود در برخی موارد مشکلات غدد درون ریز و متابولیسم، سندرم های ژنتیکی و داروها می تواند سبب اضافه وزن بیش از حد شود. بیشتر غذاهایی که کودکان امروز می خورند از غذاهای آماده و بسته بندی با چربی بالا است و زندگی نسل کنونی هم کم تحرک است و بچه ها زمان زیادی را صرف بازی با دستگاه های الکترونیکی و کامپیوتر و یا تماشای تلویزیون می کنند. گذاشتن تلویزیون در اطاق خواب به افزایش وزن کودکان کمک می کند آکادمی اطفال آمریکا توصیه می کند بجه های بالای 2 سال نباید بیش از 1 – 2 ساعت در روز جلوی صفحه نمایش باشند و کمتر از 2 سال نباید جلوی صفحه نمایش قرار گیرند توصیه می شود کودکان بالای دو سال روزانه حداقل 60 دقیقه به فعالیت متوسط جسمی منظم ( ترجیحاً در تمام روزهای هفته ) بپردازند نوزادان و کودکان نوپا باید به مدت 15 دقیقه در هر ساعت ( در مجموع سه ساعت برای هر 12 ساعت بیداری ) در هر روز فعال باشند از آنجایی که هم ژن و هم عادات غذایی می تواند از نسلی به نسل دیگر انتقال یابد لذا افرادی که در یک خانواده تمایل به خوردن الگوی مشابه دارند و یا ژنتیک چاق دارند خطر چاقی در کودکانشان بیشتر است
آیا کودک شما اضافه وزن دارد؟
شاخص توده بدن ( BMI ) با استفاده از اندازه گیری قد و وزن به منظور تخمین چربی بدن است. وقتی ( BMI ) فرزند خود را بدست آوردید آن را بر روی نمودار استاندارد ( BMI ) قرار دهید.
کودک و نوجوانان 2 – 19 سال با توجه به منحنی استاندارد ( BMI ) در یکی از 4 دسته زیر قرار می گیرند.
BMI کمتر از صدک 5TH کم وزنی است.
BMI در 5th  و کمتر از صدک 85 وزن نرمال دارد.
BMI در صدک 85 و زیر 95 اضافه وزن است.
BMI بالاتر از صدک 95 چاق است.
برای کودکان زیر دو سال پزشکان از نمودار رشد کودکان استفاده می کند.
فقط بیاد داشته باشید که شاخص توده بدن یک شاخص خوب است ولی برای اندازه گیری مستقیم چربی بدن مناسب نیست.
تشخیص چاقی در کودکان
تشخیص چاقی در کودک شما با کمک BMI ، بررسی داشتن سابقه خانوادگی چاقی، مشکلات سلامتی مرتبط با چاقی مانند ( دیابت )، عادات غذا خوردن کودک، سطح فعالیت کودک، شرایط بهداشتی و سلامت دیگر فرزندان شما، انجام آزمایش های ( کلسترول، قند خون ناشتا، سایر آزمایش های هورمونی مانند ( کم کاری تیروئید )  داده می شود.
دلایل افزایش مصرف غذا در کودکان
نوشیدنی های شیرین را افزایش و مصرف شیر را کاهش می دهند.
بیشتر وعده های غذایی را در خارج منزل و رستوران ها مصرف می نمایند.
بیشتر از غذاهای آماده در منزل استفاده می کنند.
کودکان چاق بیشترغذاهای پر چربی مصرف می کنند.
صبحانه کافی نمی خورند و سپس غذاهای آماده و با چربی بالا مصرف می نمایند.
دلایل مصرف ناکافی انرژی در کودکان
کودکان چاق در خانه وقت خود را صرف تماشای تلویزیون و یا کار با کامپیوتر می کنند.
از وسیله نقلیه به جای پیاده روی استفاده می کنند.
در مدرسه فعالیت فیزیکی ندارند.
عوامل دیگر چاقی در کودکان شامل ( گرایش به سمت افزایش وزن، بیماریهای روانی، استرس، خواب کم، داشتن حداقل یکی از والدین چاق، اختلات ژنتیکی و یا پزشکی، کم کاری تیروئید، برخی داروها مانند ( کورتن ها، ضدافسردگی های سه حلقه ای ) می باشد که این عوامل نادر است. جامعه و مدارس باید برای شکل دادن به  نگرش کودکان در مورد مواد غذایی، ورزش و شیوه زندگی سالم تلاش کنند. والدینی که کودک چاق دارند برای کمک به کودک خود باید به یک متخصص تغذیه یا رشد کودکان مراجعه کنند تا پس از انجام  بررسی ها و آزمایشهای لازم برای ( نداشتن کم کاری تیروئید و بیماریهای ژنتیکی ) یک برنامه برای از بین بردن کالری های اضافی و افزایش مقدار غذاهای غنی از مواد مغذی و کم کالری برای آنها در نظر گرفته شود. آموزش تغذیه معمولا شامل تمام اعضای خانواده می شود و علاوه بر رژیم غذایی، کودکان به انجام فعالیت های فیزیکی تشویق شوند. پزشک می تواند روشهای غلط غذایی، مقدار و نوع مواد غذایی بر اساس سن، وزن و سطح فعالیت کودک را برای خانواده توضیح دهد.
دستورات غذایی برای کودکان چاق بالای دو سال
کودکان 2 -3 سال 35 درصد و بالای 3 سال 30 درصد از کالری مورد خود را باید از چربی ها بدست آورند این چربی ها از نوع چربی های اشباع نشده باشد و از خوردن چربی های اشباع اجتناب شود. مصرف میوه و سبزیجات را افزایش داده ولی مصرف آب میوه محدود شود. حداقل نیمی از دانه های خورده شده از غلات سبوس دار باشد. مصرف نوشیدنی های شیرین گازدار بسیار محدود شود. بعد از دو سالگی از مواد لبنی بدون چربی یا کم چرب مصرف شود. ولی قبل از دو سال کودک برای رشد سیستم عصبی نیاز به چربی شیر دارد. چربی ها بخش مهمی از یک رژیم غذایی سالم هستند و بدن برای ساختن بافت عصبی ( از جمله مغز و اعصاب ) و هورمون ها از آنها استفاده می کند چربی به غذا عطر و طعم می دهد ولی دارای کالری بالا است و مقادیر بیش از حد آن سبب بسیاری از مشکلات سلامتی می شود.