صدمات ماهیچه‌ها بصورت داخلی و خارجی و یا به نسج عضله در داخل رشته‌های خود مجروح می‌شوند که باعث می‌گردد رشته‌های عضلانی از یکدیگر جدا شده و پاره شوند. این حالت زمانی اتفاق می‌افتد که ماهیچه‌های یک گروه از عضلات بر اثر حرکت شدید و خشن بیش از حد کشیده شده یا احتمالاً پاره شوند.
معمولاً همراه این آسیب انساج مجاور عروق خون نیز مجروح می‌شوند. پارگی عضله ممکن است در وسط عضله (بطن ماهیچه) و یا در دو انتهای آن در حدود محلی که بصورت تاندون در می‌آیند و بالاخره در محل اتصال به استخوان پدیدار شوند.
خوشبختانه بیشتر اوقات جراحات وارده به ماهیچه‌ها محدود به چند رشتهی عضلانی است و از این جهت در اصطلاح به آن کشیدگی عضله یا رگ به رگ شدگی گفته می‌شود به عبارت دیگر کشیده شدن بیش از حد یک عضله باعث بروز کشیدگی می‌شود. یک کشیدگی ممکن است در ضعیف ترین قسمت یک واحد عضلانی رخ بدهد.
کشیدگیهای عضلانی بر 3 نوع هستند:
· عضله اندکی کشیده می‌شود بدون اینکه تارهای عضلانی یا زردپی پاره شوند. که کشیدگی خفیف درجه 1 گفته می‌شود.
· کشیدگی درجهی 2 که پارگی تارهای عضله، زردپی یا محل اتصال استخوان ایجاد می‌شود و قدرت را کاهش می‌دهد.
· کشیدگی شدید درجه 3 پارگی اتصالات عضله، زردپی، استخوان با جدا شدن تارها ایجاد می‌شود. کشیدگیهای عضلانی حاد به علت ضربهی مستقیم با فشار بیش از حد به وجود می‌آیند.
اگر رباط هنگام کشیدگی شدید قطعه‌ای از استخوان را نیز همراه خود جدا کند به آن کشیدگی، شکستگی گفته می‌شود.
وقتی که آسیب به عضله وارد می‌شود. دیگر قسمت‌های آن نیز درگیر می‌شوند. مثلاً بافت نرم اطراف عضله و همچنین مویر گهای خونی آسیب می‌بینند که در این صورت خون به درون عضله و نسوج گسترش می‌یابد. و چون هنگام فعالیت و ورزش خون به ماهیچه‌ها هدایت و ماهیچه‌ها پر خون می‌شوند نتیجتاً از عضله پر خون، خون بیشتری به درون نسوج و الیاف عضله وارد می‌شود که این موجب پید شدن ماده‌ای بنام هماتوم می‌شود که موجب سفتی در قسمت عضله می‌شود مقدار خونریزی بستگی به عروق خونی ماهیچه دارند.
در کشیدگیهای عضلات چهار سرران، دو سرران و دوقلو باید دقت خاص مبذول شود، زیرا این ماهیچه‌ها بر روی دو مفصل کار می‌کنند یعنی همزمان که جمع می‌شوند عمل باز شدن را در مفصل دیگر نیز اجرا می‌کنند.
کشیدگیهای ضعیف عضلات که همراه با افتادن، برخورد با بازیکن دیگر یا پیچشهای ناگهانی نباشد به راحتی و با استراحت، خوب می‌شوند ولی ورم و پیچ خوردگی که از علایم کشیدگی می‌باشند نیاز به استراحت بیشتر دارند.
اغلب پیچ خوردگی‌ها، کشیدگیهای شدید و شکستگیها شبیه به هم هستند کشیدگیهای مهم که میتوان نام برد عبارتنداز: کشیدگی عضله چهار سر ران و همسترینگ که برای مشخص شدن میزان آسیب دیدگی از این آزمایش استفاده می‌کنیم.
شدت کشیدگی عضلهی چهار سرران را میتوان با واداشتن ورزشکار به دمر خوابیدن بر روی یک میز و خم کردن زانوی او تا حدی که احساس درد کند مشخص کرد. چنانچه پای ورزشکار تا زاویهی 90 درجه یا بیشتر خم شود آسیب دیدگی ضعیف است ولی اگر ورزشکار نتواند زانو را تا زاویه 90 درجه خم کند آسیب متوسط است.
کشیدگی عضلات همسترینگ: کشیدگیهای عضلات همسترینگ ایجاد درد می‌کند که در ناحیهی ران میتوان آن را احساس کرد. برای مشخص شدن میزان آسیب دیدگی میتوانید کف دستتان را روی عضلهی نرمهی ساق پا بگذارید و در مقابل حرکت خم کنندهی زانو اعمال نیرو کنید.
چنانچه ورزشکار دچار کشیدگی همسترینگ باشد هنگام اعمال فشار درد حاصل خواهد شد. کشیدگیهای عضلات همسترینگ شبیه پیچ خوردگی و کتیا گیهای دیگر ممکن است ضعیف، متوسط و شدید باشد.
در حالت کشیدگی خفیف ورزشکار تا زمانی که فعالیتش تمام نشده و بدنش سرد نشده احساس هیچ دردی نخواهد کرد. این کشیدگی‌ها معمولاً پس از 3 الی 7 روز بهبود می‌یابد. کشیدگیهای متوسط 1 تا 3 هفته برای بهبودی وقت می‌برد ولی کشیدگیهای شدید دقیقاً همانند شکستگی نیاز به مراقبت شدید و به مدت زمان زیاد دارد.
بطور کلی کمک‌های اولیه برای کشیدگی استفاده از دستورالعمل RICE است که این حروف نشان دهندهی استراحت، یخ، بانداژ فشاری و بالا نگه داشتن عضو است.
استراحت به معنی متوقف کردن حرکت عضو آسیب دیده، به محض آسیب دیدگی، زیرا ادامهی فعالیت و تمرین ممکن است منجر به آسیب دیدگی شدیدتر بشود.
یخ به معنی کمپرس یخ، به صورت اصولی است که به بند آمدن خونریزی و قطع خونریزی داخلی می‌شود زیرا سردی باعث منقبض شدن مویرگ‌های کوچک خونی شده و تجمع خون در اطراف محل آسیب دیده کم می‌شود.
بانداژ فشاری به معنی اعمال فشار روی تورم موضع آسیب دیده به واسطهی کم کردن خونریزی و محدود کردن تجمع خون در محل صدمه دیده می‌شود.
بالا نگه داشتن عضو به معنی بالا نگه داشتن عضو بالاتر از سطح قلب است که خود موجب کاهش خونریزی و درد می‌شود، به طریقی که مصدوم احساس راحتی بکند محل صدمه دیده را باید در یک سطح بالاتر از قلب قرار بدهید.
علائم و نشانه های کشیدگی:
· درد شدید و تیز و ناگهانی در محل صدمه که ممکن است به صورت شعاع به اطراف پخش شود.
· کبودی که مدتی پس از صدمه ایجاد می‌شود.
· تورم اطراف محل صدمه
· احساس صدای پارگی در داخل عضله
· کاهش قدرت کشیدگی عضلانی متوسط یا شدید
· صدای قروچ قروچ، وقتی که محل صدمه با دست لمس می‌شود
· شکاف یا برجسته بودن محل وقتی که با دست لمس می‌شود
· آهکی شدن عضله یا زردپی‌های مربوط
· التهاب غلاف زردپی‌ها
· انقباض متشنج عضلانی بخصوص در آرنج و ساق پا
· تشکیل هماتوم، سفتی در محل صدمه
· احساس سوزشی که مِلافاصله به درد خفیف ولی عمیق تبدیل می‌شود همانند یک تزریق عضلانی
· مختل شدن حرکت ماهیچه‌ها
عوامل موثر در کشیدگی:
· فشار از خارج به عضله
· ضعف ورزشکار در اجرای حرکات
· خستگی شدید ورزشکار
· فشار به رباط ها در وضعیت خارج از حالت طبیعی
· افتادن روی دستی که کاملاً کشیده و باز است
· ناقص بودن یک تکنیک
· تجربه ی کم و ناقص
· نیروی شدید و فشار
· ضربه ی مستقیم
· جنبش شدید اندام‌ها
· استفادهی ممتد و بیش از حد واحدهای عضله و زردپی (شکم)
· بلند کردن یک وزنهی سنگین به صورت غلط
بدون آمادگی، سریع شروع به ورزش نمودن سریع
درمان با گیاهان دارویی:
اغلب به غیر از کشیدگی عضله کشیدگی رباط و کشیدگی رباطی مفصل، کشیدگی زردپی نیز عارض می‌شود که از آسیب‌های آنان پیچ خوردگی و در رفتگی نیز عارض می‌شود. لذا در شناخت آسیب دیدگی باید دقت شود. تا احتمالاً پیچ خوردگی یا در رفتگی از نظر پنهان نماند و فقط به درمان کشیدگی اکتفا نکنیم کشیدگیهای مربوط به پیچ خوردگی و در رفتگی که همراه با این آسیب رخ می‌دهد در فصل‌های مربوط به پیچ خوردگی و در رفتگی توضیح داده شده که داروهای گیاهی گوناگون نیز جهت بهره بردن برای درمان ذکر شده در این فصل نیز فقط به داروهای گیاهی در کشیدگی که به مرحلهی در رفتگی و پیچ خوردگی نرسیده اکتفا می‌شود.
باز هم اشاره می‌شود که شناخت نوع آسیب با توجه به توضیحات داده شده و استفاده از گیاهان داروئی برای درمان و زمان استفاده از گیاه به عهدهی آسیب دیده یا درمان کننده می‌باشد. انشاالله که خدای نکرده با عملکرد و یا استفاده بی‌موقع به شدت آسیب دیدگی منجر نشود.
· برگ و میوهی برگ بو: مقدار 200 گرم میوهی تازهی برگ بو را در هاون بکوبید تا بصورت خمیر درآید این خمیر را روی محل عارضه به مدت 5 تا 6 ساعت بگذارید سپس دوباره آن را تجدید کنید. بایستی در مدت درمان بیمار استراحت کامل نماید.
· زوفا: ضماد گل زوفا در رگ به رگ شدگی اعضاء بدن اثر فوری و شفا بخشی دارد. در ایران گل و برگ زوفا را به شکل دم کرده یا مخلوط با گیاهان دیگر داروئی استعمال می‌کنند.
· آویشن شیرازی: از جوشاندهی آویشن شیرازی به عنوان کمپرس جهت رگ به رگ شدگی و کشیدگی عضلات استفاده می‌شود.
· آویشن: یکصد گرم از ساقه‌های گلدار آویشن را بپزید. اگر به تازهی آن دسترسی ندارید، پنجاه گرم ساقه‌های گلدار و خشک آن را در یک لیتر آب جوش بریزید. دوازده دقیقه پس از جوشاندن کنار بگذارید بعد صاف کنید. پارچه‌ای در آن بخیسانید و در محل درد کمپرس کنید سپس خوب ببندید روزی 3 الی 4 بار این عمل را تکرار کنید. بزودی درمان خواهد شد.
· شاه پسند طبی: جوشاندهی گل شاه پسند طبی برای کمپرس گرم در مورد درمان رگ به رگ شدگی اعضاء بدن استفاده می‌شود. گلهای شاه پسند طبی را باید وقتی که تازه شکفته شده چیده و در سایه خشک کرد. تا در موقع نیاز به مصرف برسد.
· بابونه ی گاو چشم: آسیب‌هائی که در اثر ضربه ی خوردن در ماهیچه نظیر پیچیدگی عضلانی یا کشیدگی عضلانی ایجاد شده را التیام می‌دهد. چنانچه از بابونه گاو چشم استفاده شود. در ضمن اگر بابونهی گاو چشم را در میان پارچه‌ای بپاشیم و آن را به محل ببندیم و روغن به آن محل بمالیم باعث عرق کردن و گرم شدن شدید موضع شده و در نتیجه بهبودی حاصل می‌شود.
· بابونه: گاهی بی‌جهت عضلات، دچار کشیدگی می‌شوند در نتیجه درد شدیدی عارض می‌شود به منظور درمان باید یکصد گرم گل خشک بابونه را در پانصد گرم روغن زیتون بریزید و مخلوط کنید، سپس این ظرف را در شکم ظرف دیگری که قبلاً آب جوش در آن ریخته‌اید قرار دهید و روی آتش بگذارید تا دو ساعت بماند و خوب بپزد حال این مادهی بدست آمده را در پارچه‌ای نازک ریخته و در جای درد و صدمه بگذارید.
برای درمان بهتر و کامل تر شدن درمان مقدار دویست گرم کامفره هم به آن اضافه کنید. همچنین میتوان مقدار 10 تا 40 گرم گل و ساقهی بابونه را در یک لیتر آب جوش به مدت 5 دقیقه بجوشانید سپس خشک کنید و سپس پختهی بابونه را کمپرس کنید و به صورت مرحم استفاده کنید همچنین بابونه کشیدگی را سست می‌کند. که برای خارج شدن از سفتی مؤثر است.
· سکنجبین: سکنجبین در درمان و علاج پارگی ماهیچه و کشیدگی عضلات و وترهای میان ماهیچه‌ها مفید است.
· شاه پسند وحشی: مقدار 200 گرم برگ گیاه را باید در 2 لیتر آب سرد وارد کرد و تحت اثر گرما قرار داد.
توجه کنید که به مجرد آغاز شدن جوش آمدن، آن را بلافاصله از گرما دور کنید و به مدت 15 دقیقه به حال خود بگذارید تا بخوبی دم بکشد. سپس محلول سرد شده را از یک پارچهی نازک نایلونی بگذارید و صاف شدهی آن را به آب گرم وان که در آن اسحمام می‌کنید وارد سازید. با این روش آب گرم وان که در آن استحمام بعمل می‌آید اگر مورد استفاده قرار گیرد کشیدگی عضلانی را از بین می‌برد.
دقت کنید پس از وارد شدن به وان حوله‌ای را چند لایه کرده زیر سر و لبهی وان قرار بدهید. بطوری که بدون احساس ناراحتی در ناحیهی زیر سر تمام بدن را در آب وان غوطه ور سازید.
· راوند (ریوند چینی): مالیدن روغن راوند در علاج کشیدگی ماهیچه‌ها و رباطها با شراب ریحانی مفید است. روغن خود راوند نیز در درمان کشیدگی و گستگی ماهیچه‌ها و دردهای عضلانی مؤثر است.
· مرزنگوش (مرزنجوش): موم و روغن گل را با مرزنجوش قاطی کنید و به محل کشیدگی عضله بمالید. حتی در درمان کشیدگیهائی که همراه با پیچ خوردگی نیز باشد، مؤثر است.
· زنبق: اگر زنبق همراه با سرکه یا با شراب تناول شود در علاج آسیب دیدگی و پارگی ماهیچه‌ها و کشیدگی آن سودمند خواهد بود.
· حنا: مالیدن حنا به اندامی که کشیدگی در آن رخ داده مؤثر است. همچنین روغن حنا نیز در درمان کشیدگی و آسیب دیدگی رباطها و عضلات مؤثر است.
· مریم نخودی: اگر مریم نخودی سبز یا آب پز شدهی را بخورند از کشیدگی و پارگی ماهیچه‌ها جلوگیری می‌کند.
· انگور و هسته ی انگور: هستهی انگور را بسوزانید و خاکسترش را با سرکه به محل رگ به رگ شدگی و کشیدگی بمالید مفید است. همچنین خاکستر شاخه‌های انگور با روغن زیتون علاج پارگی و کشیدگی ماهیچه‌ها است. همچنین افشرهی انگور درمان درد ماهیچه‌ها است.
