فرزند شما به سن 2 سالگی رسیده اما هنوز نمیتواند صحبت کند. آیا مشکلی وجود دارد؟ با وجود آنکه همه ما می‌دانیم مقایسه کودکان کار درستی نیست وقتی هم سن و سالهای کودک بتوانند خیلی بهتر از او صحبت کنند خیلی سخت است که با مساله دیر به حرف آمدن و تاخیر کلامی کودک به طرزی منطقی برخورد کرد. والدین در این حالت اغلب دچار اضطراب شده و به سرعت به سراغ پزشکان مختلف می‌روند.
رشد مهارتهای کلامی
همانند همه جنبه‌های دیگر رشد کودک، کودکان با سرعت‌های متفاوتی کلمات را یاد می‌گیرند. معمولا کودک هیچ مشکلی ندارد و دلایلی منطقی برای تاخیر کلامی او وجود دارد. برخی کودکان نوپا که مهارتهای بدنی مثل راه رفتن، بالا رفتن از وسایل، و پریدن و سایر فعالیت‌ها را خیلی زود فرا می‌گیرند برای یادگیری زبان سرعت کمتری دارند زیرا تمرکز آنها بر فعالیت‌های بدنی است. گاهی اتفاق می‌افتد که پدر، مادر یا خواهر و برادر کودک به راحتی می‌توانند خواسته‌های او را پیش‌بینی و برآورده کنند. در این حالت نیز رشد مهارتهای گفتاری دیرتر انجام می‌شود زیرا کودک نیاز کمتری به صحبت کردن پیدا می‌کند. در خصوص کودکان دو زبانه که همزمان با 2 زبان مختلف سر و کار دارند یادگیری کلمات هر یک از 2 زبان دیرتر انجام می‌شود زیرا کودک باید هر دو زبان را با هم یاد بگیرد. در تمامی این موارد کودک بدون هیچ گونه مداخله‌ای می‌تواند مهارتهای گفتاری را به تدریج کسب کنند. اغلب کودکان نوپا که دچار تاخیر کلامی هستند خیلی زود می‌توانند همانند همسن و سالهای خوش‌زبان خود صحبت کنند.
زمان صحبت کردن و به حرف آمدن کودک
حدود 15 درصد کودکان دچار اختلالات کلامی هستند. اغلب پسرها مهارتهای کلامی را دیرتر از دختران کسب می‌کنند. بیشتر متخصصان بر این باور هستند که کودک درحدود 1 سالگی باید بتواند چند کلمه مثل «ماما» و «بابا» را بگوید. به طور کلی، یک کودک دچار تاخیر کلامی است اگر در حدود 18 تا 20 ماهگی نتواند حداقل 10 کلمه و در حدود 25 تا 30 ماهگی حداقل 50 کلمه را بیان نماید. اگر چه برخی از کودکان برای «بیان» کلمات دچار تاخیر هستند اما در زمینه «دریافت» زبان یعنی درک آنچه که به آنها گفته می‌شود مشکلی ندارند.
برخی از کودکان واقعا دچار تاخیرات کلامی هستند. هر چه این کودکان زودتر شناسایی شوند بهتر است. پدر و مادر باید نقش یک کارآگاه خبره را ایفا نمایند. نگاه کنید ببینید واکنش کودک به حرف‌های شما چگونه است. آیا او مفهوم سوالاتی مثل «گرسنه هستی؟» یا «آب می‌خواهی؟» را درک می‌کند؟ آیا او می‌تواند کارهایی مثل «آن فنجان را برای من بیاور» انجام دهد. آیا وقتی که او چیزی می خواهد به طریقی غیر کلامی آنرا نشان می‌دهد یا با زبان ایما و اشاره به شما می‌فهماند به دنبال چه چیزی است؟ اگر این نشانه‌ها را می‌بینید به احتمال زیاد کودک شما دچار تاخیرات کلامی است.
اگر او نمیتواند آنچه را که به او می‌گویید دنبال کند یا نمیتواند چیزی را که میخواهد بیان نماید (یا اگر دل‌نگران هستید و می‌خواهید نگرانیتان برطرف شود) با پزشک او در این خصوص مشورت نمایید. او ممکن است تست شنوایی‌سنجی را تجویز کرده یا کودک را به متخصص پاتولوژی ارجاع دهد. اگر نتیجه آزمایش نشان دهد که کودک دچار تاخیرات کلامی یا اختلالات دهانی-حرکتی است بهتر است درمان‌های گفتاری را هر چه زودتر آغاز نمایید. درمان اولیه می‌تواند واقعا موثر باشد.
