در دو هفتهٔ اول تولد نوزادتان ممکن است متوجه زردی پوست او شوید. زردی تنها یک علامت دارد و آن زرد شدن سفیدی چشم، بدن و مخاطها است و باید نسبت به آن کمی حساس بود. گاهی والدین و حتی پزشکان و پرستاران نیز در ارزیابی زردی دچار اشکال میشوند. البته راهنماییهایی وجود دارد. مثلا اگر تنها سر و صورت مبتلا به زردی باشد و سینه و شکم و اندامها زرد نباشد یعنی عدد زردی بالا نیست اما هرچه زردی پایینتر بیاید حاکی از آن است که میزان زردی در حال افزایش است و هرچه به پاها برسد یعنی عدد زردی بالاتر و نگرانکنندهتر است.
در بسیاری از موارد ارزیابی چشمی کافی نبوده و پزشکان با دادن آزمایش خون مقدار زردی و نوع زردی را تعیین میکنند. زردی به ۲ نوع تقسیم میشود: زردی مستقیم و غیرمستقیم. آنچه اغلب در نوزادان اتفاق میافتد زردی غیرمستقیم است که میتواند به بافت مغزی خسارت بزند. زردی مستقیم چندان مشکلساز نیست مگر اینکه نوزاد مبتلا به عفونت یا ناراحتی کبدی باشد.
البته همیشه زردی تنها علامت نیست. اگر در کنار زردی علایم دیگری مانند بیحالی یا شیر خوب نخوردن یا بالا و پایین بودن درجه حرارت بدن وجود داشت احتمال خطر بالاتر است و مراجعه به پزشک باید با سرعت بیشتری صورت بگیرد.
زردی ناراحتی حادی است که جای نگرانی دارد یا به سادگی برطرف میشود؟
زردی به مقدار کمی برای نوزادان نه تنها مضر نیست بلکه مفید هم هست. بنابراین نباید در این مورد نگرانی وجود داشته باشد مگر اینکه زردی بیش از حد زود شروع بشود یا مقدار آن خیلی بالا برود. ممکن است در نوزادی، زردی به ماه دوم یا سوم بکشد و دوره بهبودی طولانیتر شود که اگر آزمایش انجام شود و نشان دهد که نوزاد مشکلات مربوطه را ندارد دلیلی بر ناراحتی نیست مشروط به اینکه آزمایشهای لازم صورت گرفته باشد.
در اکثر نوزادانی که دچار زردی میشوند حتی آن دسته که زردی آنها از مرحله فیزیولوژیک میگذرد و اعداد زردی در آنها بالاست، بیماری نگرانکننده نیست. هر چند لازم است با پزشک مشورت شود. اگر عدد خیلی بالا نباشد و نوزاد چند روز از عمرش گذشته باشد ولی سالم باشد به مادر و پدر توصیه میشود درمان به جای بیمارستان در منزل و زیر دستگاه فوتوتراپی صورت پذیرد.
در صورتی که زردی درمان نشود چه عوارضی خواهد داشت؟
اگر شدت زردی بالا باشد و عدد آن به سرعت افزایش یابد و والدین نوزاد را سریع به پزشک ارجاع ندهند ممکن است زردی سبب بروز مشکلات مغزی در نوزاد شود. زردی میتواند در برخی مناطق مغز نفوذ کرده و انواع مشکلات مغزی، فلج مغزی یا دیگر مشکلات را پیش آورد. زردی در عین حال که مشکل شایعی است و برای تعداد زیادی از نوزادان رخ میدهد و اگر به موقع درمان شود مشکلی ایجاد نمیکند، چنانچه به موقع درمان نشود، میتواند در درصد پایینی مشکلساز شود.