فصل گرم و مسافرت‌ها، بازی های تابستانی و شنا و آب تنی در استخر و مصرف مواد غذایی غیرمطمئن و صرف غذا در رستوران ها همه از عواملی است که احتمال ابتلا به اسهال به علت عفونت ها و مواد غذایی ناسالم را افزایش می دهد. عوامل عفونی، مسمومیت غذایی و مصرف بیش از حد مواد غذایی می تواند باعث ایجاد اسهال در کودک شود.
از سوی دیگر، بعضی از انواع اسهال در کودکان بسیار شدید و همراه با استفراغ است و در مدت کوتاهی وضع کودک را وخیم می کند.
بعضی از انواع اسهال ها نیز خونی است که لازم است حتما با دارو درمان شود بنابراین درست است که بیشتر اسهال ها عامل ویروسی دارد، ولی بعضی اسهال های غیرخونی نیز ممکن است علت عفونی خاصی داشته باشد.
در این موارد لازم است علت بیماری از سوی پزشک، شناسایی و درمان شود. با این حال، اسهال به هر علتی که باشد به افزایش نیاز کودک به آب و املاح منجر می شود و ضروری است رژیم غذایی کودک در صورت ابتلا به اسهال اصلاح شود.
کودک مبتلا به اسهال بی اشتهاست و از طرف دیگر آب و املاح زیادی دفع می کند و در هضم کامل مواد غذایی هم دچار اشکال می شود بنابراین لازم است مواد غذایی با مقدار کم و مکرر به کودک داده شود.
گرسنه ماندن کودک و حذف پروتئین دریافتی در رژیم غذایی وی باعث به تعویق افتادن بهبود و بدتر شدن بیماری کودک می شود. از دست دادن آب و املاح با دادن محلول او آر اس (ORS) قابل جبران است.
بر این اساس، لازم است یک بسته از او آر اس با چهار لیوان آب جوشیده سرد شده مخلوط و در یخچال گذاشته شود. به کودکی که حالت تهوع دارد، می توان از این محلول خنک هرچند دقیقه، یک قاشق مرباخوری خوراند و بتدریج مقدار آن را زیاد کرد تا کودک بتواند سایر مواد غذایی را نیز تحمل کند.
مواد غذایی دیگری که در کودک مبتلا به اسهال توصیه می شود، آب سوپ خوش نمک و دوغ خوش نمک است که با ماست حاوی پروبیوتیک تهیه شده باشد.
همچنین در این دوران، کته نرم همراه با مرغ پخته نرم یا هویج رنده و پخته شده نرم، گوشت خوب پخته شده، ماهی پخته شده نرم (در صورت نداشتن آلرژی) و غلات و حبوبات پخته و له شده از مواد غذایی مناسب برای کودک محسوب می شود.
از میوه ها نیز سیب رنده شده بدون شکر افزوده، پرتقال و میوه های زردرنگ و سبزی های برگ سبز که سرشار از ویتامین A هستند، توصیه می شود.
در صورتی که کودک از شیر مادر استفاده می کند، قطع شیر مادر توصیه نمی شود، ولی اگر از شیر خشک استفاده می کند می توان نوع شیر کودک را طبق نظر پزشک عوض کرد.
افزودن روغن به غذا برای افزایش کالری دریافتی او توصیه می شود. این امر بخصوص بعد از بهبود اسهال برای جبران وزن از دست رفته کودک پیشنهاد می شود.
آبمیوه های صنعتی، مواد خیلی شیرین، نوشابه ها، چای با نبات زیاد برای اسهال مناسب نیست و موجب بیشتر شدن دفعات دفع می شود. استفاده از عرقیاتی مانند عرق نعناع باعث کمتر شدن نفخ در کودک می شود.
دادن داروهایی مثل دیفنوکسیلات و آنتی بیوتیک ها بدون تجویز پزشک توصیه نمی شود. در صورت شدید بودن اسهال و کاهش تحمل مواد غذایی و نیز وجود دیگر علائم مانند ضایعات پوستی، تب شدید و کاهش هوشیاری مراجعه سریع به پزشک لازم است.
