یک بچه تحت مراحل متعددی رشد پیدا می کند که از «لقاح» شروع، «بلاستوسیت»، «آمبریو» و به بچه ختم می شود.
عمل لقاح
در یک دوره عادت ماهیانه یک تخمک حدود 14روز قبل از شروع عادت ماهیانه بعدی آزاد می شود، که به آن تخمک گذاری گفته می شود،این تخمک به قسمت انتهای لوله رحم که شبیه قیف است وارد می شود، در زمان تخمک گذاری موکوس (ترشحات)داخل دهانه رحم رقیق و شفاف می شود و شرایط برای عبور اسپرم به سرعت آماده می شود و اسپرم در زمان پنج دقیقه از واژن از طریق دهانه رحم خود را به ناحیه قیفی لوله رحم(فالوپ)می رساند اینجا محل معمولی لقاح می باشد.
مراحل رشد جنین در رحم مادر
سلولهای داخل لوله فالوپ این عمل را تسهیل می کنند.عمل لقاح در صورت نفوذ اسپرم در داخل تخمک صورت می گیرد و زیگوت بوجود می آید.تاژک های ظریف سطح داخل لوله زیکوت را بطرف رحم هدایت می کنند ودر همان حال زیگوت مکرر عمل تقسیم سلولی را انجام می دهد.
زیگوت به مدت5-3 روز به حفره رحم می رسد و در ضمن تقسیم، زیگوت به صورت یک حباب سوراخ دار در می آید که به آن بلاستویت می گویند. در صورت عدم انجام لقاح، تخمک از بین می رود و با عادت ماهیانه بعدی دفع می شود.
اگر بیشتر از یک تخمک آزاد شود و لقاح در آنها صورت گیرد جنین دوقلو به وجود می آید که به آن دو قلوی دو تخمکی گفته می شود. اگر یک تخمک لقاح یافته به دو جنین جداگانه تقسیم شوند دو قلوی یک تخمکی گفته می شود.
رشد بلاستوسیت
5تا8 روز پس از لقاح، بلاستوسیت به مخاط رحم نزدیک قله رحم می چسبد که این عمل لانه گزینی نامیده می شود و حدود 9تا 10روز از لقاح طول می کشد.
بلاستوسیت از دو قسمت خارج با یک غشاءیک سلولی و یک قسمت درونی که از چند لایه سلول تشکیل شده و جنین را به وجود می آورند ، غشاء خارجی یک سلولی به جدار رحم نفوذ و جفت را تشکیل می دهد.
جفت هورمونهای متعددی را ترشح می کند که به نگاهداری حاملگی کمک می کند.جفت همینطور اکسیژن و مواد غذایی را از مادر به جنین و مواد زائد را از جنین به مادر منتقل می کند.
قسمتی از سلولهای جنین تشکیل «ساک حاملگی» را می دهد که از دو لایه خارجی (بنام کورین) در مجاورت رحم وداخلی(بنام آمنیون) تشکیل می شود، این عمل که تشکیل «ساک آمنیوتیک» می باشد در 10تا12 روز بعدازلقاح صورت می گیرد و ساک حاملگی با مایع شفاف پر می شود که جنین در آن غوطه ور است.
تشکیل جنین
مرحله بعدی رشد جنین که شامل تشکیل احشاء داخلی و اعضاء خارجی می شود حدود سه هفته بعد از لقاح اتفاق می اُفتد.
ابتدا بلاستوسیت قد می کشد و تا حدی شکل انسان پیدا می کند، بلافاصله بعد از آن لوله عصبی شامل مغز و بصل النخاع را تشکیل می دهند.
قلب و رگ های عمده جریان خون در 16تا17 روز بعد از لقاح به وجود می آیند، قلب 20 روز بعدازلقاح خون رابه درون رگ ها پمپاژ و روز بعد ازآن سلول های خون(گلبول ها)تشکیل می شدند در همان حال عروق خونی در جنین وجفت کامل می شوند.
تقریباً تمام اعضاء جنین دوهفته بعد از لقاح تا هفته دهم حاملگی تشکیل می شوند به استثناء مغز و بصل النخاع که تمام دوره حاملگی به رشد خود ادامه می دهند حتی بعد از تولد.
بیشتر مالفورماسیون های جنین در این دوره بوجود می آیند. داروها، ویروس ها و اشعه ها در این دوره بر جنین تاثیر می گذارد، بنابراین در این دوره ، مادرحامله واکسیناسیون با ویروس زنده نباید انجام دهد و همچنین داروهای غیر ضروری مصرف نکند.
در هفته12حاملگی جنین تمام حفره رحم راپرمی کند ،در هفته 14 حاملگی جنسیت مشخص می شود ودر هفته 20-16حاملگی حرکت جنین به وسیله مادر حس می شود.
در هفته 24 حاملگی جنین شانس زندگی در خارج از محیط رحم را دارد.
شش های جنین تا نزدیک به زمان زایمان به رشد خود ادامه می دهند.
مغز در تمام دوران بارداری حتی یک سال بعد ازتولد رشد وسلول های جدید تولید می کند.
جفت در حالی که رشد می کند برجستگی های ظریفی ایجاد می کند که به آنها ویلوزیند گفته می شود که به جداره رحم نفوذ ودر جداره رحم مانند شاخه درخت تکثیر پیدا می کند و بدینوسیله سطح تماس جفت و مادر زیاد می شود ، این کار مبادله بهتر مواد غذایی از مادر به جنین و دفع مواد زائد از جنین به مادر می باشد.
جفت در هفته 18 تا 20 حاملگی کامل ولی در تمام طول بارداری رشد می کند و وزن آن در هنگام زایمان حدودیک و نیم پوند(680 گرم) می باشد .
